Zadośćuczynienie pieniężne – jak je wyliczyć?
Sąd Najwyższy wielokrotnie wypowiadał się w przedmiocie zadośćuczynienia.
W swoim wyroku w sprawie o sygn. akt I PK 169/17 z dnia 27 listopada 2018 r. SN podkreślił, że :
„W doktrynie i orzecznictwie powszechnie przyjęty jest pogląd o kompensacyjnym charakterze zadośćuczynienia pieniężnego.
Podobnie inne wyroki Sądu Najwyższego z dnia 19 czerwca 1968 r., I PR 228/68, niepublikowany, z dnia 22 marca 1978 r., IV CR 79/78, niepublikowany, z dnia 18 kwietnia 1978 r., IV CR 99/78, niepublikowany, z dnia 22 kwietnia 1985 r., II CR 94/85, niepublikowany, z dnia 10 czerwca 1999 r., II UKN 681/98, OSNAPiUS 2000 nr 16, poz. 626, z dnia 12 lipca 2002 r., V CKN 1114/00, niepublikowany, z dnia 12 września 2002 r., IV CKN 1266/00, niepublikowany).
Cel zadośćuczynienia
Zgodnie z teorią kompensacyjną, celem zadośćuczynienia za krzywdę jest wyrównanie wyrządzonej szkody niemajątkowej.
Rozmiar cierpień jest podstawowym kryterium ustalania wysokości zadośćuczynienia.
Czym jest pełne zadośćuczynienie?
Poszkodowany powinien otrzymać zawsze pełne zadośćuczynienie (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 czerwca 1968 r., I PR 157/68, OSNCP 1969 nr 2, poz. 37; uchwała pełnego składu Izby Cywilnej Sądu Najwyższego z dnia 8 grudnia 1973 r., III CZP 37/73, OSNCP 1974 nr 9, poz. 145; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 30 stycznia 2004 r., I CK 131/03, OSNC 2005 nr 2, poz. 4).
Kto dokonuje oceny wysokości zadośćuczynienia?
Oceny jej wysokości dokonuje więc sam poszkodowany i to jedynie on może stwierdzić, czy zadośćuczynienie odpowiada rozmiarowi doznanej szkody i czy w pełni został naprawiony wyrządzony mu uszczerbek.
SN stwierdza:
„Zasądzenie odpowiedniej sumy pieniężnej tytułem zadośćuczynienia za krzywdę ma przywrócić, na ile jest to możliwe, stan istniejący przed zdarzeniem wyrządzającym krzywdę, przy czym w odniesieniu do zadośćuczynienia można mówić o swoiście ujmowanej funkcji kompensacyjnej, różniącej się w sposób zasadniczy od kompensacji szkody majątkowej dokonywanej za pomocą odszkodowania.
W przypadku zadośćuczynienia funkcja kompensacyjna powinna być ujmowana szeroko.
Cierpienia psychiczne
W przypadku zadośćuczynienia kompensacja dokonuje się głównie w sferze psychicznej poszkodowanego. Przywrócona zostaje pewna równowaga emocjonalna, naruszona przez doznane cierpienia psychiczne. Jest to szczególnie ważne przy uszczerbku o charakterze niemajątkowym, gdzie pełna rekompensata nie jest możliwa do osiągnięcia.
Ocenie podlegają wartości niewymierne majątkowo.
Istotnym jest, aby poszkodowany odczuł nie tylko ekonomicznie, ale także w sferze psychiki prawidłowość zastosowanego środka. Takie ujmowanie funkcji zadośćuczynienia pozwala na ścisłe powiązanie kompensacji z satysfakcją.
Jak sąd powinien określać wysokość zadośćuczynienia?
Nie bez znaczenia pozostają dwie uchwały Sądu Najwyższego, jakie zapadły w sprawach prowadzonych pod sygn. akt: III CZP 36/17 oraz III CZP 69/17.
Wysokość przyznanej sumy powinna być tak ukształtowana, aby z jednej strony stanowiła odzwierciedlenie doznanego uszczerbku, zaś z drugiej, mimo niepełnej kompensacji z uwagi na brak możliwości przywrócenia do stanu poprzedniego, była zauważalna i przynosiła poszkodowanemu satysfakcję.
Zadośćuczynienie pieniężne: Jeśli w przekonaniu poszkodowanego wysokość przyznanej mu tytułem zadośćuczynienia sumy pieniężnej będzie satysfakcjonująca, to zastosowany środek spełnił także przypisywaną mu funkcję kompensacyjną.”.
Kancelaria specjalizuje się w sprawach tj. odszkodowania (błędy medyczne, wypadki komunikacyjne, wypadki przy pracy), prawo cywilne, prawo rodzinne (sprawy rodzinne i majątkowe: https://ak-legal.eu/pl/2020/03/22/upadlosc-konsumencka-kancelaria-lodz-ak-legal-oddluzanie/ , nieruchomości (służebności, zasiedzenie, zniesienie współwłasności).
W ramach specjalizacji kancelaria udziela porad prawych w sprawach analizy dokumentów na etapie likwidacji szkody oraz dopłat do już wypłaconych kwot za zadośćuczynienie pieniężne przez ubezpieczyciela.
